Positieve emoties, gedachten en energie vormen de bouwstenen van geluk. Hierbij komt endorfine vrij, een stofje dat de afgifte van dopamine reguleert. Samen vormen ze het endorfine/dopamine beloningssysteem dat wordt gestimuleerd als mensen met plezier en/of aandacht met iets bezig zijn. Een slecht werkend beloningssysteem ervaren de meeste mensen als ‘iets tekort komen’ in het leven. Dit ‘lege’ gevoel wordt gecompenseerd met meer eten (vooral ‘lege’ koolhydraten en troostvoeding), harder werken, meer kopen of door het gebruik van genotmiddelen. Troostvoeding zijn voedingsmiddelen met een sterk endorfine/dopamine stimulerend effect. Hiertoe behoren de exorfinen, dit zijn voedingsopiaten uit gluten, zuivel en soja.Genotmiddelen zoals alcohol, nicotine, drugs en troostvoeding verstoren de endorfine/dopamine huishouding. In aanvang veroorzaken dergelijke middelen een toename van endorfine en dopamine. Na verloop van tijd gebeurt echter het omgekeerde. Het lichaam, hersenen, zintuigen en onze cellen stompen af op deze (chronische) overstimulatie. Omdat het steeds moeilijker wordt om het endorfine/dopamine niveau op peil te houden, gaat men op zoek naar alsmaar sterkere prikkels met onder meer eetstoornissen, verslavingen of hyperseksualiteit tot gevolg.

We genieten ons te pletter maar niemand is tevreden

Een laag endorfine/dopamine niveau heeft tot gevolg dat men zich niet zo prettig voelt. De verminderde gevoeligheid van het beloningssysteem betekent dat er voortaan sterkere stimuli nodig zijn om dat onprettige gevoel op te heffen en de motivatie aan te wakkeren. Dit kan gezien worden als de basisproblematiek van ADD, ADHD en depressie. Kinderen met ADD en ADHD zijn bovenmatig geïnteresseerd in zaken die het beloningssysteem stimuleren zoals troostvoeding en amusement (bv. internet, computerspelletjes).

Genot staat centraal in onze maatschappij. Paul Verhaegen, professor psychologie verbonden aan de universiteit van Gent schrijft: ‘ We genieten ons te pletter, maar niemand is tevreden’ R . Hij vervolgt: ‘Klassieke neurosen maakten plaats voor persoonlijkheids- of identiteitsstoornissen. We zagen met de jaren veel meer eetstoornissen opduiken. Depressies ook. Een soort veralgemeende ontregeling.’

Pijn er onrust die maar niet weg willen gaan

Onlangs is een onderzoek verschenen met de titel “Dynorphins Regulate Fear Memory“. Hierbij beschrijft men dat mensen die pijn, trauma’s en nare ervaringen uit het verleden herbeleven of niet kunnen loslaten, veel te weinig dynorphin hebben. Herstelt men de werking van dat stofje kunnen ze deze ervaringen en angsten veel gemakkelijker loslaten. Dynorphin stuurt een van drie receptoren aan van het endorfinesysteem, namelijk de KOR. Er zijn twee belangrijke oorzaken van dat dynorphin tekort:

Ten eerste aangeboren; men erft een “lui” dynorphin-gen. Dat kan afkomstig zijn als (een van de) ouders kampen met een ernstige exorfinen-belasting. Exorfinen zijn opiaten uit voeding die de eigenschap hebben om dynorphin uit te putten. Vervolgens slaat het dynorphin-gen deze “luie” werking op en geeft deze verworven eigenschap door aan de volgende generatie.
Ten tweede kan het verworven zijn, vaak al vanaf de eerste levensjaren door het gebruik van koemelk. Melk-exorfinen zijn opiaten met een tien keer krachtigere werking als morfine. Ook hier geldt dat het dynorphin probleem in aanvang wordt veroorzaakt door een chronische opiaatbelasting uit voeding of uit stress. Chronische belastende stress zorgt namelijk voor een overmatige stuwing van endorfine. Dit lichaamseigen opiaat functioneert binnen een delicaat evenwicht. Wordt het teveel gestimuleerd dan zakt de afgifte van dynorphin.

(vervolg van het artikel)